ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Η συστημική προσέγγιση της ψυχοθεραπείας βασίζεται στη συστημική θεωρία, ένα σύγχρονο επιστημονικό μοντέλο θεώρησης και κατανόησης της πραγματικότητας. Πρόκειται για μια διευρυμένη θεώρηση του ανθρώπου, η οποία εμπλούτισε την ατομική, ομαδική και οικογενειακή συμβουλευτική και την ψυχοθεραπεία.     

Στο επίκεντρο της συστημικής προσέγγισης βρίσκεται η προσπάθεια κατανόησης και ανάλυσης της εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας των συστημάτων, καθώς και της αλληλεπίδρασης με το εξωτερικό περιβάλλον τους. Ως σύστημα εννοείται ένα σύνολο στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση. Σύστημα μπορεί να αποτελεί μια οικογένεια, μια θεραπευτική ομάδα, ακόμα και μια σχολική τάξη. 

Στο πλαίσιο αυτό, κάθε άνθρωπος εξετάζεται μέσα στη συναρμογή των σχέσεων του περίγυρού του και τα συμπτώματα ως έκφραση ορισμένων σχημάτων σχέσεων. Στόχος των θεραπευτικών παρεμβάσεων είναι να καταστήσουν σαφή τα σχήματα αυτά, να ενεργοποιήσουν τα αποθέματα και να διευρύνουν τις δυνατότητες δράσης των συμμετεχόντων.

Σε κάθε σύστημα υπάρχει ένα πλέγμα σχέσεων ανάμεσα στα μέλη, το οποίο και καθορίζει την πορεία όλων των μελών. Η αλληλεπίδρασή τους και ο αλληλο-προσδιορισμός τους καθιστά ανέφικτη την εξέταση και κατανόηση της συμπεριφοράς κάθε μέλους ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά των υπολοίπων. Κάθε σύμπτωμα και δυσκολία που ενδέχεται να παρουσιάσει ένα άτομο κατά τη διάρκεια της προσωπικής του πορείας και εξέλιξης βρίσκεται σε άμεση αλληλεπίδραση με τα σημαντικά συστήματα στα οποία είναι μέλος.

Έτσι και η οικογένεια αποτελεί ένα σύνολο, που διέπεται από τους δικούς του κανόνες και στόχους. Επομένως, στο πλαίσιο της θεραπευτικής σχέσης, έχει μεγάλη σημασία να γίνει κατανοητό το αίτημα για βοήθεια του ατόμου ή της οικογένειας, σε σχέση με τη θέση του κάθε μέλους στο συγκεκριμένο σύστημα και την συγκεκριμένη φάση της εξέλιξης τους.

Επομένως, με τη Συστημική Προσέγγιση στην Ψυχοθεραπεία διευρύνεται το πλαίσιο αναφοράς του ατόμου και κατ’ επέκταση το πεδίο δράσης του θεραπευτή. Η προσωπική πορεία και εξέλιξη συσχετίζεται με τις αντίστοιχες φάσεις των συστημάτων στα οποία ζει και αναπτύσσεται, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι το άτομο απαλλάσσεται από την προσωπική ευθύνη.